Ja-maar dilemma kaarten + online kaart trekken

Waarschijnlijk ben je wel bekend met het tarotspel, en misschien heb je ook wel weet van het bestaan van decks als het liefdesorakel, het godinnenorakel of de boodschap van de engelen. Stuk voor stuk betreft het kaartendecks waarmee, in tegenstelling tot wat vaak beweerd wordt, niet de toekomst voorspeld wordt maar een antwoord wordt gezocht op levensvragen. Door een duidelijke vraag te formuleren aan zo’n deck en vervolgens een kaart te trekken, kun je antwoorden krijgen op levensvragen en trachten jezelf het juiste pad op te gidsen.

Trek een online ja-maar dilemma kaart

Bedenk een dilemma of levensvraag waar je alleen met ja of nee kan antwoorden.

Trek (daarna) een dilemma kaart door te klikken op de afbeelding:

Wat zijn de ja-maar dilemmakaarten?

De ja-maar dilemmakaarten zijn, zoals we in de inleiding al vermeldden, een kaartendeck dat vergeleken kan worden met het tarotspel. De werking is zeer gelijkaardig: je stelt een vraag, trekt een kaart en interpreteert het antwoord van de kaart.

Het ja-maar dilemmakaarten beantwoordt vragen echter niet op dezelfde manier als een tarotspel of de meeste andere kaarten. In tegenstelling tot die meer klassieke decks beantwoordt dit deck je vragen een stuk helderder. De antwoorden worden meestal voorafgegaan door een eenduidig ‘ja’ of ‘nee’, gevolgd door een voorwaarde of statement. Voorbeelden zijn: ‘Ja, maar loop niet te hard van stapel’, ‘nee, het zal je te veel energie kosten’, ‘ja, maar met mededogen’, ‘nee, het is een vlucht’ en ‘ja, en laat het los’.

Daarnaast zijn de kaarten ook verkrijgbaar met bijhorende levensvragen. Je kunt de vragen als voorbeeld gebruiken, maar ze dienen ook ter inspiratie: aan de hand van de levensvraagkaarten kun je zelf vragen formuleren die je vervolgens beantwoord met de rest van het deck, de ja-maar kaarten. Voorbeelden van de levensvragen zijn ‘zal ik vanaf nu de waarheid zeggen?’, ‘moet ik een nare gewoonte beëindigen?’ of ‘moet ik mezelf beter presenteren?’.

Wie heeft de ja-maar dilemmakaarten bedacht?

Het deck werd ontwikkeld door Ja-maar, een bedrijf dat in 1996 werd opgericht door Berthold Gunster. Zijn visie schijnt ook door in het deck. Berthold bedacht een filosofie die hij ‘Omdenken’ noemt. Zelf noemt hij het een denk-techniek die bestaat uit twee stappen: deconstructie en constructie.

In de eerste stap neem je je ‘probleem’ en ga je het deconstrueren: in plaats van een probleem, zie je wat er gaande is, met daarnaast hoe het zou moeten zijn. Wanneer je het ‘hoe het zou moeten zijn’ laat vallen, blijft enkel de werkelijkheid over.

In de tweede stap ga je construeren: je begint met de werkelijkheid, wat er gaande is, en bekijkt wat er van daaruit mogelijk is. Het ‘hoe het zou moeten zijn’ verdwijnt, en een ‘wat het kan zijn’ verschijnt. Daar kun je vervolgens naartoe gaan werken – tot het volgende probleem opduikt en je de stappen opnieuw overloopt.

Berthold heeft, naast twee kaartenspellen (de ja-maar dilemmakaarten en de ja-maar levensvraagkaarten), nog een groot aantal boeken uitgebracht waarin hij deze visie verdiept. Met Ja-maar geeft hij verschillende workshops, trainingen en shows waarmee hij zijn denk-techniek aan de man brengt – en met succes.

Waarom een kaartenspel voor dilemma’s?

Voor aanhangers van de Omdenken-filosofie is dat heel duidelijk: de kaarten maken het makkelijker de denk-techniek toe te passen. Omdat je je vraag positief formuleren, wordt je gedwongen er op een positieve manier naar te gaan kijken. Daarna kun je er met dezelfde positieve ingesteldheid wat aan gaan doen.

Waar je met de meeste decks geen heldere antwoorden krijgt, maar eerder aanwijzingen betreffende de juiste houding om het antwoord op je vraag te vinden, geeft dit deck je helder advies. Omdat dilemma’s per definitie keuzes tussen twee even (on)aantrekkelijke opties zijn, kan het antwoord dat een tarotspel op een dilemma geeft niet volstaan, of toch niet helder genoeg zijn. Precies voor die gevallen is dit deck ontworpen.

Daarnaast kun je het deck trouwens ook prima gebruiken voor problemen die niet gedefinieerd kunnen worden als dilemma’s. Ook bij twijfel kun je dit deck gebruiken: zolang je vraag met ‘ja’ of ‘nee’ beantwoord kan worden, kun je het deck raadplegen.

Tot slot is het een eenvoudiger deck dan het klassieke tarotspel, en heb je dan ook niet dezelfde affiniteit met symboliek nodig om de kaarten te interpreteren. Dit maakt het ook een goed deck voor zij die nog niet helemaal ingewijd zijn in de symboliek die het tarotspel gebruikt.

Hoe gebruik je deze kaarten?

Als je de volledige set gebruikt, kun je beginnen met het trekken van een levensvraagkaart. Die kaart gebruik je dan om een dilemma vast te stellen, of iets waar je over twijfelt uit de doeken te doen. Je kunt ook letterlijk de levensvragen overnemen en daar een antwoord op zoeken met de overige kaarten.

Begin met voor jezelf te verduidelijken wat je dilemma precies is. Het dilemma moet actueel zijn, en relevant voor jou. Ideaal zijn vragen over dingen die jij zelf kunt doen of gaat doen. Probeer de vraag vervolgens positief te formuleren: gebruik geen ontkenningen (niet, nooit, niemand, niets, …). Formuleer de vraag ook steeds zo dat het antwoord ‘ja’ of ‘nee’ kan zijn – dus geen of-of vragen.

De vraag mag enkel betrekking hebben op jezelf – stel dus geen vragen over de situatie of het handelen van een ander. Op vragen als ‘vindt mijn baas dat ik het goed doe’, ‘gaat mijn kennis stoppen met drinken’ of ‘houdt hij van mij’ krijg je van dit deck geen bruikbaar antwoord. Voorbeelden van vragen die je wel kunt stellen zijn: ‘ga ik verhuizen?’, ‘ga ik opnieuw studeren?’ en ‘zet ik mijn relatie voort?’.

Vervolgens schud je het deck, en leg je het uitgewaaierd voor je. Stel je vraag een laatste keer (luidop of niet) en trek één kaart. Die kaart geeft je het antwoord op je vraag.

Je kunt het deck ook online raadplegen. De werking is dan een beetje anders: je stelt je vraag op dezelfde manier, maar hebt geen kaarten om te schudden of te trekken. In plaats daarvan klik je een kaart aan, en krijg je de bijhorende tekst te lezen.

Wat kun je met de ja-maar dilemmakaarten doen?

Je gebruikt de ja-maar dilemmakaarten wanneer je, uiteraard, met een dilemma zit. Men spreekt van een dilemma wanneer men een keuze moet maken tussen twee opties die beiden even aantrekkelijk of juist onaantrekkelijk zijn. De kaarten geven eenduidige antwoorden op deze vragen, en trachten ook de reden of voorwaarde voor het antwoord te verklaren.

Je gebruikt de kaarten echter niet enkel voor dilemma’s. In principe kan elke vraag die voldoet aan de voorwaarden die we noemden in bovenstaand lijstje beantwoord worden door het deck – dat hoeven niet per se dilemma’s volgens hun strikte definitie te zijn.

Ik stelde tijdens het schrijven van dit artikel bijvoorbeeld de vraag: ‘schrijf ik een goed artikel?’. De vraag was actueel, want ik was het artikel op dat moment aan het schrijven en vroeg het me ook eerlijk af. De vraag had ook enkel betrekking op mezelf – zo vroeg ik de kaarten niet of jij, de lezer, het een goed artikel zou vinden. Ik formuleerde de vraag positief: ik vroeg bijvoorbeeld niet ‘schrijf ik dan nooit eens een goed artikel?’. Tot slot zorgde ik er voor dat de vraag met ‘ja’ of ‘nee’ beantwoord kon worden.

Omdat ik het kaartenspel niet thuis heb liggen, gebruikte ik een online versie. Het antwoord luidde: ‘ja, je bloed zal er sneller van stromen’. Hopelijk was dat voor jou tijdens het lezen ook zo!

Overzicht van alle ja-kaarten

	Ja - Initiatief Maar hou zelf het initiatief.
	Ja - Luisteren Maar blijf luisteren naar je lichaam.
	Ja - Bestemming Maar vergeet niet dat het om de weg gaat, niet de bestemming.
	Ja - Details Maar let op de details.
	Ja - Afstand Maar houd afstand.
	Ja - Stapel Maar loop niet te hard van stapel.
	Ja - Succes Maar alleen als je echt op succes bent voorbereid.
	Ja - Stap Het is precies de goede stap op precies het goede moment.
	Ja - Rust Het zal je rust geven.
	Ja - Klaar Je bent er klaar voor.
	Ja - Stop Maar stop met zeuren en piekeren.
	Ja - Denkt Maar alleen als je niet in goed en kwaad denkt.
	Ja - Makkelijker Het zal zelfs makkelijker gaan dan je denkt.
	Ja - Accepteer Maar accepteer dat je leven grondig zal veranderen.
	Ja - Twijfelt De enige die twijfelt ben jij.
	Ja - Mogelijkheid Dit is een once-in-a-lifetime mogelijkheid.
	Ja - Los En laat los.
	Ja - Mag Het mag.
	Ja - Veranderen Het zal je diepgaand veranderen.
	Ja - Verweren Maar alleen als je je kunt verweren.
	Ja - Voortekenen Zelfs als alle voortekenen ongunstig zijn.
	Ja - Genezen Het zal je genezen.
	Ja - Jezelf En het zal het beste in jezelf naar boven halen.
	Ja - Mededogen Maar met mededogen.
	Ja - Risico Maar je moet bereid zijn het risico echt te nemen.
	Ja - Waard Je bent het waard.
	Ja - Beslist Beslist.
	Ja - Stromen Je bloed zal er sneller van stromen.
	Ja - Start Het betekent een nieuwe en frisse start.
	Ja - Tegenslag Maar wees voorbereid op tegenslag.
	Ja - Verandering Het is tijd voor verandering.
	Ja - Leren Je zal er veel van leren.
	Ja - Geduld Maar alleen als je geduld hebt.
	Ja - Eerlijk Maar alleen als het open en eerlijk kan.
	Ja - Gelukkig Het zal je gelukkig maken.
	Ja - Hart Maar blijf je hart volgen.
	Ja - Tactvol Maar doe het tactvol.
	Ja - Makkelijk Maar het zal niet makkelijk gaan.
	Ja - Hulp Maar vraag hulp.
	Ja - Waag Waag het.
	Ja - Energiebron Je opent een geweldige energiebron.
	Ja - Avontuur Het is het begin van een groots avontuur.
	Ja - Moment Dit is het moment.
	Ja - Verbrand Maar verbrand je schepen achter je niet.
	Ja - Belang Maar alleen als je je eigen belang opzij kunt zetten.
	Ja - Accepteer Maar accepteer onoplosbare conflicten.
	Ja - Geniet En geniet er van.
	Ja - Vecht Vecht er voor.
	Ja - Glimlach Maar doe het met een glimlach.
	Ja - Openstellen Maar alleen als je je kunt openstellen om te ontvangen.
	Ja - Aanvaard Aanvaard het als een kostbaar geschenk.
	Ja - Conflict Maar alleen als je het conflict niet uit de weg gaat.

Overzicht van alle nee-kaarten

	Nee - Vlucht Het is een vlucht.
	Nee - Situatie En trek je terug uit deze situatie.
	Nee - Vergeet Vergeet het.
	Nee - Ondoordacht Het is ondoordacht.
	Nee - Bezwijken Je zal er onder bezwijken.
	Nee - Kans Wacht op een betere kans.
	Nee - Verlangen Het is niet je diepste verlangen.
	Nee - Liever Doe eerst iets anders wat je op dit moment liever wil.
	Nee - Moment Dit is niet het moment.
	Nee - Tegenvallen Het zal in alle opzichten tegenvallen.
	Nee - Gezondheid Het gaat ten koste van je gezondheid.
	Nee - Motieven Je motieven zijn niet zuiver.
	Nee - Ongelukkig Het zal je ongelukkig maken.
	Nee - Lukken Het zal je niet lukken.
	Nee - Gunstig Zelfs als alle voortekenen gunstig zijn.
	Nee - Beter Je verdient beter.
	Nee - Conformeren Je doet het om je te conformeren.
	Nee - Vrijheid Je zal je vrijheid verliezen.
	Nee - Vervreemden Je zal van jezelf vervreemden.
	Nee - Energie Het zal je teveel energie kosten.
	Nee - Zoeken En stop met zoeken naar wat je eigenlijk al hebt.
	Nee - Hoog Het is te hoog gegrepen.
	Nee - Illusie Het is een illusie.
	Nee - Gevaar Het zal je in gevaar brengen.
	Nee - Past Het past niet bij je.
	Nee - Moeite Het is de moeite niet waard.